Emocje są nieodłączną częścią życia każdego człowieka. Przydarzają się każdemu i mogą być szczególnie trudne i niezrozumiałe dla dzieci i młodzieży, które przechodzą przez intensywny okres rozwoju. Ważne jest, aby nauczyć się rozpoznawać i radzić sobie z nimi w zdrowy sposób. W tej sekcji znajdziesz materiały, które pomogą Ci zrozumieć, czym są emocje, jak wpływają na nasze samopoczucie i zachowanie, oraz jakie strategie radzenia sobie z trudnymi emocjami mogą być pomocne.
Zgodnie z definicją Encyklopedii PWN emocja to system obejmujący uczucia, uznawane za składnik subiektywny; pobudzenie fizjologiczne wraz ze specyficzną ekspresją oraz zmiany zachowania. W zależności od intensywności oraz rodzaju emocji mogą one w różny sposób wpływać na zachowanie. O ile przyjemne emocje są pożądane i mile widziane, tak trudne momenty mogą negatywnie wpływać na nasze samopoczucie, relacje czy zachowania.
Należy pamiętać, że nie ma dobrych czy złych emocji, wszystkie są nam potrzebne i są dla nas swego rodzaju informacją. Niewłaściwe i nieakceptowalne mogą być natomiast zachowania pod ich wpływem.
Psycholog Paul Ekman wyróżnił pięć emocji podstawowych, do których należą: radość, złość, smutek, strach oraz wstręt. Z kolei Robert Plutchik wyodrębnił osiem podstawowych emocji, które, wymieszane ze sobą, tworzą emocje bardziej złożone. Zostały one zestawione ze sobą na schemacie zaprezentowanym poniżej.
Dobrym sposobem, aby zrozumieć swoje emocje, jest prowadzenie dziennika emocji. Obserwując swoje myśli i pojawiające się emocje oraz sytuacje, które do nich doprowadzają, możemy lepiej zrozumieć siebie i nauczyć się wychwytywać tzw “wyzwalacze” poszczególnych emocji, szczególnie tych nieprzyjemnych, co stanowi pierwszy krok ku lepszemu radzeniu sobie w trudnych sytuacjach. Poniżej znajduje się przykładowy dziennik, który można wykorzystać w codziennym życiu.
Przykładowy dziennik emocji:
https://pedagogipsychologsp9.wordpress.com/wp-content/uploads/2020/05/dziennik-emocji.pdf
Źródła:
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3897800/emocja.html
https://pieknoumyslu.com/kolo-emocji-plutchika-podstawowe-uczucia/
https://pedagogipsychologsp9.wordpress.com/wp-content/uploads/2020/05/dziennik-emocji.pdf