Rozwój psychiczny dziecka - 4 lata

• dziecko jest bardzo ruchliwe i aktywne, działa pod wpływem impulsów
• występują duże wahania nastrojów
• dziecko prezentuje niestosowne zachowania, używa słów uważanych powszechnie za niekulturalne i wulgarne
• zachowaniem typowym jest przeciwstawianie się poleceniom rodziców i stawianie oporu, brak reakcji na prośby czy kary
• rozwija się wyobraźnia dziecka - może ono mieć wymyślonych przyjaciół
• dziecko łączy fikcję z rzeczywistością - może opowiadać całkowicie wymyślone historie, w które wierzy, a ubarwianie ich służy temu, by opowieści były ciekawsze w odbiorze
• czterolatek wydaje się bardzo pewny siebie i swoich możliwości
• występuje potrzeba eksplorowania otoczenia oraz pokonywania kolejnych wyzwań 

4,5 roku

• dziecko potrafi w większym stopniu oddzielić fantazję od rzeczywistości
• jest bardziej samodzielne, cechuje się coraz większą konsekwencją w działaniu, potrafi kończyć rozpoczęte zadania
• dziecko w tym wieku jest ciekawe świata, zadaje wiele pytań, chce poznawać szczegóły dotyczące funkcjonowania otaczającego go świata
• coraz bardziej rozwija się samokontrola
• dziecko coraz lepiej potrafi radzić sobie z dyskomfortem i trudnymi emocjami
• poprawia się sprawność motoryczna
• pojawia się zainteresowanie cyframi i literami oraz podstawowa umiejętność operowania nimi (choć nie bez błędów)
• w tym okresie dzieci często nadrabiają pewne opóźnienia i deficyty (np. motoryczne czy językowe)
• może nastąpić gwałtowny rozwój intelektualny

Źródło: F. L. Ilg, L. B. Ames, S. M. Baker, Rozwój psychiczny dziecka, wyd. GWP, Sopot 2022.